Studeren met autisme, hoe doe je dat?

Geschreven op: 24 okt 2022
Gezondheid en Lifestyle

Niet voor iedereen is leren en studeren even vanzelfsprekend. Ook al heb je de capaciteiten en is er ogenschijnlijk niets met je aan de hand. Kenny begeleidt hbo- en wo-studenten met autisme die vastlopen in hun studie. Dit doet hij bij de instantie Villa Abel. 

Wat betekent autisme eigenlijk?  

Autisme is een stoornis in de informatieverwerking. Officieel noemen we dit ‘het autistisch spectrum’. Dat betekent dat autisme zich in verschillende vormen openbaart.  Mensen met hooggevoeligheid en ADD raken aan dit spectrum. Globaal gelden de volgende kenmerken voor autisme: 

  • Veranderingen zijn ingewikkeld. Vaste gewoontes en rituelen zijn belangrijk.  
  • Het onder woorden brengen van behoeftes en gevoelens is lastig.  
  • Zich inleven in de gevoelswereld van anderen, sociaal contact aangaan en dat onderhouden vinden zij moeilijk.   
  • Als ze eenmaal een interessegebied hebben ontdekt, kunnen ze hier volledig in opgaan en er specialist in worden.  

Waarom Kenny zijn werk zo leuk vindt 

Ik wist niks van autisme tot ik Psychologie ging studeren. Vrijwel alle klinische diagnoses worden gezien als een kwaal, maar mensen met autisme hebben op sommige gebieden ook een voorsprong. Zij hebben vaak een ongekende passie en drive en zijn vaak erg intelligent. Ik vind het fijn hen te kunnen ondersteunen bij zaken die zij lastig vinden, zodat zij zich zelfverzekerder voelen en er echt mee geholpen zijn.  

Het verhaal van Daniëlle (26) en Glenn (21) 

Twee studenten die Kenny bij Villa Abel begeleidt zijn Daniëlle en Glenn. Ze hebben ieder een andere vorm van autisme.  

Daniëlle (26) student filosofie: plannen is lastig  

Daniëlle kan ontzettend goed leren, dus tentamens gaan haar makkelijk af. Ze verliest zich echter in zaken die voor andere studenten totaal vanzelfsprekend zijn. Zoals afspraken plannen, huis opruimen, boodschappen doen, de huur en de energie betalen. Deze ‘extra’ taken naast haar studie vergeet ze simpelweg uit te voeren, doordat haar hoofd zo vol zit. Het overzicht ontbreekt.  

Alleen perfect werk afleveren  

Door de stress haalt ze deadlines voor haar studie niet. Ze vindt het lastig hoofd- en bijzaken te scheiden, ieder detail lijkt belangrijk. Ze is bang voor de feedback van haar scriptiebegeleider, omdat ze alleen perfect werk wil afleveren. Mailtjes van haar begeleider durft ze niet meer te lezen. Ze komt in een negatieve spiraal van vermoeidheid, stress en angst en loopt een flinke studievertraging op.  

Glenn (21) student wiskunde: tien keer afgewezen bij sollicitaties  

Glenn is onwijs getalenteerd en intelligent, maar als hem iets niet lukt wordt hij vreselijk boos. Hij vindt het lastig op een efficiënte manier te studeren. Vrienden maken lukt ook niet goed. Een stageplek zoeken is een verschrikking. Dat gaat niet op routine en hij moet zichzelf van zijn sociale kant laten zien. Daarin voelt hij zich onzeker.  

Afdwalen door associatief denken 

Hij wordt wel tien keer afgewezen bij sollicitaties. Als hij antwoord geeft op vragen heeft hij de neiging af te dwalen, doordat hij veel in associaties denkt. Soms geeft hij helemaal geen antwoord op de vraag en dat geeft scheve gezichten. De moed zakt hem geregeld in de schoenen.  

De oplossing voor Daniëlle: routine maken van haar agenda bijhouden  

Samen met Kenny komt Daniëlle erachter dat het opstellen van wekelijkse to-do lijstjes goed werkt. Nu heeft ze iedere week een overzicht van wat ze moet doen. Daarbij heeft ze nu duidelijkheid over haar taken. Het resultaat: ze rondde haar bachelor, waarmee ze al zes jaar bezig was, in driekwart jaar af.  

Nieuw gedrag aanleren  

Een agenda bijhouden is lastig omdat ze er zelf aan moet denken haar agenda bij te werken als er nieuwe informatie is. Maar als dit geen routine is, denkt ze daar niet aan. Langdurige begeleiding werkt goed voor haar, zo kan nieuw gedrag langzaam inslijten en routine worden.   

De oplossing voor Glenn: concreter antwoord geven bij sollicitaties   

Door een training te volgen leerde Glenn beter naar zichzelf kijken. Hij wordt nu minder snel boos en kan beter relativeren als iets niet lukt. Structuur in zijn week brengen helpt ook. Zo loopt hij iedere week hard en heeft hij een studentenvereniging gevonden die gericht is op spelletjes spelen. Zijn doel is om ook wat vrienden en kennissen op te doen.  

Succes bij twee sollicitaties  

Iedere keer dat hij naar de spelmiddagen gaat probeert hij tenminste vier nieuwe namen te leren. Door met Glenn in gesprek te gaan voor en na een sollicitatie, werd hij zich langzaam bewuster van hoe hij concreter antwoord kon geven. Uiteindelijk had hij succes bij twee sollicitaties. Nu waren de rollen omgekeerd, hij kon kiezen uit twee mooie stages in de ICT die aansloten op zijn studie wiskunde. 

Wil je meer weten over het zoeken naar een stage of baan als je autisme hebt of ken je iemand die dit heeft, luister dan naar deze podcast ‘Studeren met autisme’.