Heb je ooit het gevoel gehad dat je niet goed genoeg bent, ondanks je prestaties? Of denk je stiekem dat anderen je overschatten en dat het slechts een kwestie van tijd is voordat je "door de mand valt"? Dan ben je zeker niet de enige. Deze gedachten zijn kenmerkend voor iets wat we het imposter syndroom noemen.
Het imposter syndroom (ook wel 'bedriegerssyndroom' genoemd) is een psychologisch patroon waarbij mensen twijfelen aan hun eigen capaciteiten en prestaties. Ze geloven dat ze hun succes niet verdienen en schrijven hun prestaties vaak toe aan toeval, geluk of de hulp van anderen. In plaats van trots te zijn op wat ze bereikt hebben, voelen ze zich als een "bedrieger" die elk moment ontmaskerd kan worden.
Hoewel het syndroom geen officiële psychische stoornis is, wordt het door psychologen wel serieus genomen. Het komt voor bij mensen van alle leeftijden, achtergronden en beroepen. Ironisch genoeg zijn het vaak juist de succesvolle, ambitieuze en perfectionistische mensen die eraan lijden.
Mensen met imposter syndroom kunnen de volgende gedachten of gedragingen herkennen:
Je denkt dat je succes niet aan jouw talent of inzet te danken is.
Je bent bang dat anderen ontdekken dat je eigenlijk "niet zoveel weet".
Je stelt hoge eisen aan jezelf en bent streng als je fouten maakt.
Je voelt je vaak onzeker, ondanks positieve feedback.
Je hebt moeite met het vieren van je successen.
Het imposter syndroom is niet hetzelfde als gewoon onzeker zijn. Het gaat dieper en blijft vaak bestaan, zelfs wanneer je bewijs hebt van je eigen kunnen.
Er is geen eenduidige oorzaak, maar er zijn wel factoren die kunnen bijdragen:
Opvoeding: Opgroeien met de boodschap dat je altijd de beste moet zijn, of juist het gevoel hebben dat je nooit goed genoeg bent.
Sociale vergelijking: In een tijdperk van sociale media is het makkelijk om jezelf te vergelijken met anderen die “beter” lijken te presteren.
Werk- of studiecultuur: In omgevingen waar de lat extreem hoog ligt, voelen mensen zich sneller incompetent, ook als ze dat niet zijn
Als je jezelf herkent in de eerder genoemde signalen, is de kans groot dat je in meer of mindere mate met het imposter syndroom te maken hebt. Dat is niets om je voor te schamen: naar schatting ervaart zo’n 70% van de mensen dit gevoel op een moment in hun leven.
Ook mensen van wie je het misschien niet zou verwachten, zoals succesvolle ondernemers, artiesten, wetenschappers of studenten met hoge cijfers, worstelen hiermee. Het verschil zit vaak niet in de prestaties, maar in hoe iemand die prestaties beleeft.
Hoewel het gevoel misschien niet helemaal verdwijnt, zijn er wel manieren om ermee om te gaan:
Praat erover: Je zult merken dat veel mensen hetzelfde ervaren.
Schrijf je successen op: Houd bij wat je bereikt hebt, en kijk er regelmatig op terug.
Herken je gedachten: Merk op wanneer je jezelf kleiner maakt dan nodig is.
Stel realistische doelen: Perfectie is onhaalbaar. Goed genoeg is vaak écht goed genoeg.
Het imposter syndroom is geen teken van zwakte, maar juist een teken dat je betrokken bent bij wat je doet. Het laat zien dat je het belangrijk vindt om goed werk te leveren. Maar laat het je niet tegenhouden. Je hoeft niet perfect te zijn om waardevol te zijn. Waarschijnlijk heb jij je plek meer dan verdiend, ook al voelt dat soms niet zo.
terug naar inloggen
Als je jouw wachtwoord en/of gebruikersnaam niet meer weet, vul dan je e-mailadres in en druk op 'Verzenden'.
Er wordt dan een e-mail naar dat adres verzonden, om je identiteit te verifieren. In de email staat een hyperlink. Als je op deze hyperlink klikt, dan kun je je wachtwoord veranderen.